Chcąc zachować nasz aparat ruchu w dobrej kondycji potrzebujemy wsparcia. Jeśli jesteśmy lub chcemy być osobami aktywnymi ruchowo i dotykają nas problemy z powtarzającymi się kontuzjami, jest to sygnał o możliwych trudnościach jakie toczą się w naszym organizmie, spowodowanych zbyt ubogą wartością pożywienia jakie zjadamy. Tak samo, jeśli zabiegu bądź operacji potrzebujemy odpowiedniej rekonwalescencji, musimy zwrócić uwagę na kilka składników odżywczych. Należy je włączyć do diety w postaci suplementacji, aby części naszego ciała odpowiedzialne za poruszanie się były właściwie odżywione.
Jednym z najważniejszych elementów zdrowego układu ruchu, a jednocześnie najbardziej wartościowym białkiem w naszym organizmie jest kolagen. Jego suplementacja jest niezbędna dla każdego już po 25 roku życia. Dzieje się tak, bowiem po okresie dorastania z każdym rokiem jego naturalna produkcja spada. Kolagen jest głównym białkiem znajdującym się w ciele człowieka. Występuje on niemal w każdym ze składowych aparatu ruch tj. w kościach, stawach, ścięgnach i mięśniach. Bardzo ciężko go pozyskać z pożywienia, dlatego tak ważna jest jego suplementacja. Aby kolagen został przyswojony i trafił do krwioobiegu niezbędny jest udział witaminy C. Naturalna witamina C wpływa także na redukcję stanów zapalnych w układzie ruchu i jest silnym antyoksydantem. Wybierajmy suplementy na bazie kolagenu rybiego (kolagen typu I). To właśnie DNA kolagenu rybiego, jest bliźniaczo podobne do kolagenu występującego w ludzkim organizmie. Kolagen wzmacnia kości, zwiększa ich odporność i wytrzymałość na pęknięcia i złamania. Stabilizuje chrząstki stawowe i zapobiega ich zwyrodnieniu. Jak cenny to składnik i jak bardzo nam jest potrzebny, może świadczyć o ogromnej ilości stawów w naszym ciele, z których najważniejsze to: stawy kręgosłupa, stawy kolanowe, stawy łokciowe, barkowe, biodrowe i stawy dłoni. Poruszając się, pochylając i dźwigając zapewniamy stawom ogromne przeciążenia, dlatego tak istotne jest aby były właściwie odżywione. Kolagen chroni nas przed osteoporozą, łagodzi bóle mięśni i bierze udział w gojeniu się ran po skaleczeniach.
Większości z nas znany jest z doskonałych właściwości wygładzających zmarszczki, kwas hialuronowy bo nim mowa, to występujący w naturalnej formie glikozaminoglikan, który ma szerokie spektrum zastosowania w chorobach układu ruchu. Jest to podstawowy składnik mazi stawowej. Działa podobnie jak smar na łańcuchu rowerowym. Odpowiada za smarowanie stawów, zapewnia ich właściwe odżywienie i jest elementem zabezpieczającym powierzchnie stawowe przez uszkodzeniami. Kwas hialuronowy zapoczątkowuje także wewnętrzne procesy tworzenia się kolejnych cząstek kwasu, poprzez komórki błony maziowej torebki stawowej (synowicyty). Ponadto jego ważnym zadaniem jest wiązanie wody w skórze właściwej.
Glukozamina, to aminocukier niezbędny w profilaktyce chorób reumatoidalnych związanych ze zwyrodnieniem stawów. To dzięki niej lepiej syntezowany jest kolagen. Ma zdolność do wiązania wody i odżywienia stawów a także tworzenia bariery ochronnej w naskórku. Jej uzupełnianie jest szczególnie ważne dla osób starszych. Glukozamina jest także bardzo ważna dla osób pracujących fizycznie i uprawiających sport, u których szczególnie obciążone są stawy. Znakomicie regeneruje powierzchnie chrzęstne. Sprawia, że są one bardziej odporne na uszkodzenia mechaniczne. Poprawia motorykę i zakres ruchów w stawach. Redukuje także niebezpieczeństwo zachorowania na artretyzm i inne choroby zwyrodnieniowe stawów.
Wraz z glukozaminą w parze często występuje równie potrzebny składnik niezbędny do utrzymania we właściwej formie aparatu ruchu – chondroityna. Jest to glikozaminoglikan, mukopolisacharyd powstały z kwasu glukuronowego. Jest to bardzo ważny składnik chrząstki stawowej. Występuje on naturalnie w naszym organizmie jako siarczan glukozaminy. Ma on niebagatelne znaczenie w eliminowaniu skutków jakie wywołuje tarcie powstające w wyniku pracy dwóch stykających się stawów. Długotrwały spadek wartości siarczanu chondroityny w ciele człowieka, powoduje zmian zwyrodnieniowych a także powstawanie chorób reumatycznych.
MSM to kolejny istotny składnik, który powinien znajdować się w dobrym suplemencie diety dla osób chcących zadbać o zdrowie i świetną jakość ruchową. Jest to organiczny związek siarki, który nie ma zapachu i jest bardzo dobrze rozpuszczalny w organizmie. MSN dostępny jest w świeżych warzywach i owocach. Pozwala na dobre odżywienie komórek jak i usunięcie z nich toksyn. Niestety jest delikatny i łatwo ulega destrukcji poprzez gotowanie i mrożenie. MSM redukuje dolegliwości bólowe stawów w całym ciele w tym w kręgosłupie, zmniejsza powstałe procesy zapalne, doprowadza do regeneracji chrząstki. Działa także korzystnie na bóle mięśni i kości. Ułatwia powrót do rekonwalescencji sportowcom narażonym na obciążenie danych partii stawów jak łokieć tenisisty.
Witamina D3 ma niezwykle ważny wpływ na odporność organizmu a także oddziałuje na pojawienie się stanów zapalnych. Naukowcy z University of Birmingham dowiedli, że witamina D3 skutecznie zapobiega stanom zapalnym w chorobach autoimmunologicznych takich jak reumatoidalne zapalenie stawów. Aby utrzymać sprawny aparat oprócz wsparcia stawów ważne jest zadbanie o dobrą kondycję kości i mięśni. Witamina D3 ma kluczowe znaczenie w prawidłowym wchłanianiu wapnia do kości. Aby odżywić mięśnie, należy spożywać lub suplementować także preparaty zawierające aminokwasy takie jak: glutamina, glicyna, prolina, L-tryptofan, L-karnityna i L-walina
Rdzenna ludność Nowej Zelandii nie doświadczała chorób stawów. Skłoniło to naukowców do badań nad tym zjawiskiem. Okazało się, że mieszkańcy zjadali duże ilości zielonych małż, które licznie występowały na tamtejszych plażach. Po ich zjedzeniu nieświadomie w znakomity sposób dbali o swoje stawy. Omułek zielonowargowy jest skarbnicą wielu składników odżywczych, które w przypadku chorób i bóli stawowych stanowią skuteczny preparat prozdrowotny. Jak okazało się w kolejnych badaniach omułek zielonowargowy przyczynia się nie tylko do znakomitego utrzymanie w zdrowiu stawów, ale wpływa korzystnie na cały organizm. Zawiera pokaźną ilość glikozaminoglikanów, które mają właściwości przeciwzapalne. Posiada bardzo cenne minerały i pierwiastki śladowe, w tym mangan oraz kwas krzemowy. Jest także bogactwem niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3.
Aparat ruchu, tak jak zawieszenie w samochodzie codziennie poddawany jest znacznym obciążeniom. Dla bezpieczeństwa w większości dbamy, aby nasze pojazdy były sprawne i komfortowe. Niestety często zapominamy o tym aby zadać, o to co dla nas najważniejsze, czyli zdrowe i odżywione ciało. Aby utrzymać układ ruchu w sprawności, nie ma innego wyjścia oprócz zdrowej i zbilansowanej diety, potrzebna jest dobra suplementacja, która pomoże zachować go przez wiele lat w znakomitej kondycji.
Źródła:
- Mamcarz B., Prandecka D., Kwas hialuronowy, Medycyna estetyczna w praktyce tom 1. Medical Education, Warszawa 2010.
- Bojarowicz H., Dźwigulska P., Suplementy diety. Część II. Wybrane składniki suplementów diety oraz ich przeznaczenie , Hygeia Public Health 2012, 47(4) s. 433-441.
